Wątroba, jako gruczoł dokrewny. Już od dawna przypuszczano, ze wątroba poza swymi funkcjami gruczołu trawiennego jest ponadto gruczołem dokrewnym, regulującym działalność niektórych narządów. P. Castellani (1910), później Whipple (1925) odkryli bliżej nie określony hormon, którego brak powoduje zaburzenia w krwiotwórczości, a w wyniku ostatecznym objawy anemii złośliwej (anemia pemiciosa), Dotychczas nie wykryto składnika wątroby, wytwarzającego ten hormon (komórka wątrobna, układ siateczkowo-śród błonkowy). Sprawa znaczenia tzw. – gastryny, wydzielanej przez część odźwiernikową żołądka, której mechanizm działania miałby być podobny do mechanizmu sekretyny dwunastnicy, nie jest ostatecznie wyjaśniona. 10) Żołądek jako gruczoł dokrewny. W wyniku badań Minota, Murphyego Castlea przyjmuje się obecnie, że ściana żołądka wytwarza pewien niewyosobniony hormon, nie- zbędny dla działalności narządów krwiotwórczych. Istnieją poszlaki, że tamże powstaje szczególny inkret, wywierający wpływ na układ nerwowy ośrodkowy. 11) Dwunastnica, jako gruczoł dokrewny. Już w roku 1902 Baylissi Starling udowodnili, że ściana dwunastnicy wytwarza swoisty hormon – sekretynę, która drogą krwionośną pobudza działalność zewnątrzwydzielniczą trzustki. W ten sposób zakres działalności dwunastnicy okazuje się nader wielostronny i uważanie jej tylko za odcinek jelita cienkiego, za szlak, którym przesuwa się pokarm, jest niedocenianiem rzeczywistego jej znaczenia fizjologicznego. [patrz też: apteka września dyżur, wysypka bostońska u dorosłych, choroba bostońska zarażanie ]